Karadeniz’de Millî Mücadele Anlatıldı.
Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu bünyesindeki Türk Tarih Kurumu’nun 2-4 Mayıs 2018 tarihleri arasında Samsun, Trabzon ve Rize’de düzenlediği konferans serisi ve gezici tanıtım tırıyla Karadeniz’de Millî Mücadele anlatıldı.
“Karadeniz’de Millî Mücadele Konferansları” ilk olarak Samsun Ondokuz Mayıs Üniversitesi’nde Başladı.
2 Mayıs günü Ondokuz Mayıs Üniversitesi’nde Türk Tarih Kurumu Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Güray Kırpık, Ondokuz Mayıs Üniversitesi’nden Prof. Dr. Dursun Ali Akbulut ve Prof. Dr. İbrahim Tellioğlu’nun konuşmacı olduğu konferansta, ağırlıklı olarak Birinci Dünya Savaşı öncesinde bölgede yaşanan iç isyan ve çetecilik olayları ele alındı. Konferansın ilk konuşmacısı Prof. Dr. Güray Kırpık, 1800’lü yıllardan başlayarak Karadeniz’de yaşanan asayiş olaylarının ardında yatan sömürgeci hedeflere ve bu hedefler doğrultusunda yayılmaya başlayan Pontusçu propagandaya değinirken, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Dursun Ali Akbulut, konuşmasında Mondros Mütarekesi’nin imzalanmasından Mustafa Kemal Paşa’nın Samsun’a hareket ettiği 16 Mayıs 1919’a kadar olan süreç hakkında bilgi verdi. Konferansın son konuşmacısı Ondokuz Mayıs Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. İbrahim Tellioğlu ise asılsız Pontus soykırımı iddialarını ele aldı. 1994 senesinde Yunan Parlamentosu tarafından 19 Mayıs’ın “Yunan Soykırım Günü” ilan edildiğini, günümüzde ise dünyada 200’ü aşkın Pontus derneğinin bulunduğunu söyleyen Prof. Dr. Tellioğlu, bir memleket meselesi olan bu konu hakkında milletimizin bilinçlendirilmesi gerektiğini söyledi.
Konferans serisinin ikinci durağı Trabzon oldu.
3 Mayıs günü Karadeniz Teknik Üniversitesi’nin ev sahipliğinde düzenlenen konferansta, Türk Tarih Kurumu Başkanı Prof. Dr. Refik Turan ve Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Güray Kırpık ile Karadeniz Teknik Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Hikmet Öksüz, Millî Mücadele‘ye Trabzon’dan sağlanan destekleri ve Pontus soykırımı iddialarını ele aldılar. Anadolu toprakları üzerinde yapılan paylaşım planlarına dair değerlendirme yapan Prof. Dr. Refik Turan, Anadolu’daki hâkimiyeti bin yıla dayanan Türk milletinin bu hâkimiyeti sağlamak için yürüttüğü mücadeleye dair bir değerlendirme yaparken; Prof. Dr. Güray Kırpık, Rumların Anadolu topraklarını da içerisine alan coğrafya idealleri doğrultusunda yürüttükleri faaliyetlere ve bu faaliyetlere karşı yürütülen Milli Mücadele’ye dair bir sunum gerçekleştirdi. Prof. Dr. Hikmet Öksüz ise, Milli Mücadele’nin Trabzon’da örgütlenişine dair bilgi verdi. Milli Mücadele sırasında Trabzon’un, batı cephesine önemli oranda lojistik destek sağladığına değinen Prof. Dr. Öksüz, bu yönüyle Trabzon’da yürütülen mücadelenin bölge sınırlarını aşan bir fayda sağladığını kaydetti.
Konferans serisinin son durağı ise Rize oldu.
Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi’nin ev sahipliğinde düzenlenen son konferansta konuşan Prof. Dr. Güray Kırpık ve Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Zehra Aslan, Pontus soykırımı iddialarının ardındaki politikalara ve Rus işgali sonrasında bölgede yaşanan göçlere dair bilgi verdiler. Prof. Dr. Güray Kırpık, Pontusçu propagandanın 1815’ta toplanan ve “Şark Meselesi”nin ilk kez ortaya atıldığı Viyana Kongresi’ne dayandığını ifade ettiği konuşmasında, bu tarihten sonra başlayan propaganda yayınlarından örnekler vererek, bu yayınların tutarsız ve tek yanlı olduğunu belirtti. Konferansın ikinci konuşmacısı olan Doç. Dr. Zehra Aslan, Birinci Dünya Savaşı’ndan Millî Mücadele’ye Doğu Karadeniz’de gerçekleşen göçlere dair bir konuşma gerçekleştirdi. Anadolu’nun doğusundaki cephelerde alınan yenilgilerden dolayı ilk göçlerin doğudan batıya doğru yöneldiğini söyleyen Doç. Dr. Aslan, daha sonra gerçekleşen Rus işgali sırasında hızlanan kitlesel göçlerin güzergahı, muhacir komisyonlarının faaliyetleri, göçmenlere iaşe temini gibi konularda bilgi verdi.
Konferans serisine rota boyunca Karadeniz’de Millî Mücadele tanıtım tırı eşlik etti.
Karadeniz’de 1800’lü yıllardan itibaren sömürgeci güçlerin etkisiyle yaşanan çetecilik ve propaganda faaliyetlerinin, Ekümeniklik ve soykırım iddialarının altında yatan tarihi gerçekleri anlatan kısa filmler gösterildi. Pontusçu propagandanın başladığı 1800’lü yılların başından günümüze uzanan süreci anlatan tanıtım filmlerinin yanı sıra, dağıtılan broşürlerle de Karadeniz’de yaşanan iç isyan, işgal ve propagandaya karşı yürütülen Millî Mücadele’ye dair bilgi verildi.
